|
Overdenking 9 maart 2025 ds. Hubertien Oostdijk
Overdenking 9 maart 2025 ds. Hubertien Oostdijk
Lieve mensen, gemeente van Jezus Christus
Sommigen van u zullen ze vroeger zondag aan zondag gehoord hebben ‘de tien geboden’, zo noemden we ze vaak. Terwijl Israël ze de 10 woorden noemt… Tegenwoordig hoor je ze zelden meer, omdat ontdekt werd, dat kyrie en gloria, wat ook wij gebruiken, liturgisch veel oudere papieren heeft dan schuldbelijdenis, genadeverkondiging en leefregel... Op zondagmorgen aan het begin van de dienst, hoort u ze van mij weinig, ook omdat ik denk dat bepaalde woorden/leefregels meer uitleg nodig hebben…Maar vanmorgen heeft u ze gehoord en kan ik er iets over zeggen, al valt er nog veel meer over te zeggen.
Waar het mee begint is met ‘Ik ben de Heer, uw God, die u uit Egypte, uit de slavernij heeft bevrijd’. Dat staat bovenaan! De God van de Bijbel is een God die bevrijdt, die het kleine groot maakt, het vernederde omhoog haalt, het geknechte bevrijdt. Het spreekt van Gods bevrijdende liefde. En dan zijn het dus ook geen geboden, u zult, u moet, maar leefregels om het leven aangenamer, beter te maken, woorden van belofte…
Ik heb jullie bevrijd, zegt God, en op adelaarswieken gedragen. Ik ben met jullie alle dagen. Vertrouw dan ook op mij, sta in de vrijheid, zoek je heil niet bij andere goden…verstrik je niet opnieuw in allerlei vormen van slavernij. Vereer naast mij geen andere goden. Lever je niet over aan de duivel, dat doet Jezus ook niet!
Hoe zie je die duivel dan heden ten dage?
De god van de mammon met stip op één, de god van het geld, van hebben, hebben, de god die uit is op macht en nog meer macht…de duivel die tegen Jezus zegt, één knieval en ik geef u macht over alle koninkrijken en ook de roem die daarmee gepaard gaat…
De god van ‘eigen volk eerst’, u hoort hem nogal eens roepen vandaag de dag, de god die een zondebok kiest, de buitenlander, de vluchteling, grenzen dicht. Clementie voor mensen die hier geboren zijn, nee hoor… Kerkasiel, ze komen er vanzelf wel een keer uit aldus minister Faber…
De god van het egoïsme, als ik het maar goed heb, ik heb daar recht op, de ander is niet belangrijk, ik, ik, ik… zeker vanaf corona viert deze god hoogtij.
De god van de seks, de god die al het bevrijdende daarin, daarvan weer onvrij wil maken, transgenders in de sport, in het leger, in overheidsinstanties, Trump weert ze allemaal. Maar ook in eigen land neemt homohaat toe en kan je niet zo makkelijk hand in hand lopen en het blijft een geliefd scheldwoord.
En mannen machthebbers die in bepaalde landen, Afghanistan bijvoorbeeld, met de hand op de Koran de vrouw klein houdt, onderwijs niet voor vrouwen, werk niet voor vrouwen.
Zo moet het dus niet, ‘behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden’ Ook een woord uit de Bijbel, uit de Bergrede.
Maak geen godenbeeld en kniel daarvoor niet neer, dat gebeurt natuurlijk volop, symbolisch! God is een jaloers God, Hij duldt geen andere goden naast zich, je kunt niet èn God dienen èn de Mammon ook dat staat al in de Bijbel….en dan staat er een zin bij die tot een hoop onbegrip heeft geleid: Als ouders Mij haten en zondigen roep Ik hun kinderen daarvoor ter verantwoording, tot in het derde en vierde geslacht. Wat is dat nu weer, je bent toch zelf verantwoordelijk, je bent toch niet verantwoordelijk voor de fouten van je ouders? Nee dat niet, maar het wordt je wel vaak nagedragen, of je hebt er last van….
Het is een feit dat als jij als kind mishandeld bent, de kans groter is dat jij je eigen kind ook iets aandoet. Het vergt hard werken, therapie om je daarvan los te worstelen.
Denk nooit gering van het kwaad want het plant zich voort als onkruid. Zelfs de nog ongeborenen zullen onontkoombaar de gevolgen van ons doen en laten ondervinden. Denk alleen maar aan het klimaat. Wij leven op te grote voet, wat laten wij achter voor onze kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen? Daar moeten we nù over nadenken, handelen, actie ondernemen, de schuld dus niet bij één partij leggen en het zeker niet als een bulldozer voor ons uit schuiven.
Andersom werkt het beter, het goede plant zich namelijk duizendvoudig voort! Liefde is sterker tot in het duizendste geslacht.
Misbruik de naam van God niet, dus niet zoals tijdens de tweede wereldoorlog ‘god met ons’ op de koppelriemen van de Duitse soldaten. Span God niet voor je karretje, voer niet in zijn naam een zogenaamd Heilige Oorlog. Oorlogen zijn ten allen tijde onheilig, liefdeloos, leiden tot onnoemelijk veel leed en verdriet, tot trauma’s waar het nageslacht ook weer last van heeft, maken veel kapot, letterlijk en figuurlijk.
Neem de sabbat in acht, één van Gods origineelste geschenken aan de mensheid. Vier het leven, leef niet om te werken, maar werk om te leven!
Wij hebben van deze dag vaak een dag gemaakt waarop er een heleboel nìet mocht, het opgeheven vingertje. Maar het gaat dus om het leven vieren, om je bevrijding vieren, kijk uit dat je je niet weer laat knechten, kijk uit dat je niet in nieuwe verslavingen stapt… Geniet van zo’n dag en ga elkaar niet de maat nemen! Je bent een vrij mens. De duivel, de duivelse machten, kijk maar om je heen, willen graag dat je die vrijheid opgeeft en je verslingert aan allerlei verslavingen, aan allerlei onheil. Jezus staat daar boven, Hij laat zich niet knechten, wat de duivel ook verzint, welke Bijbeltekst de duivel ook gebruikt. Want die kent de Bijbel ook heel goed, misschien wel beter dan wij hem tegenwoordig nog kennen.
Eer je vader en je moeder, ook daar is een hoop onheil mee gesticht, weer het opgeheven vingertje, je kunt ze natuurlijk alleen eren als ze dat ook waard zijn…
Al moet je ook beseffen dat iedere ouder fouten maakt en dat ieder kind later denkt, zegt, dit hadden ze anders moeten doen…de perfecte ouder bestaat niet.
Pleeg geen moord, er staat dus niet u zult niet doden….helaas blijkt dat soms onvermijdelijk in tijden van oorlog bijvoorbeeld. Maar neem niet het recht in eigen hand, heb eerbied voor alle leven. Dus dat betekent ook dat je elkaar moet laten leven, dus niet elkaar pesten, treiteren, negeren… leef zorgvuldig.
Pleeg geen overspel, inbreken in het huwelijk, in de relatie tussen twee geliefden werkt ontwrichtend, doe het dus niet, het lijkt zo vanzelfsprekend, maar het gebeurt helaas volop.
Steel niet, verrijk je niet ten koste van een ander, respecteer de ander dus ook het lichaam van de ander. Geef en deel uit, of zoals ik twee weken geleden zei, Gods eindeloze, mateloze liefde, geven en nog meer geven, barmhartig zijn en nog meer barmhartig zijn.
Leg over een ander geen vals getuigenis af. Wees betrouwbaar, laster niet, vertel geen leugens over een ander.
En tenslotte zet uw zinnen niet op de vrouw van een ander, zijn huis, zijn akker, of wat hem dan ook maar toebehoort.
Beteugel je hebzucht, wees niet zo jaloers op een ander of op het bezit van een ander dat het je leven beheerst…bedenk goed dat het gras bij een ander altijd groener lìjkt, ieder huis heeft zijn kruis, achter iedere voordeur schuilt wel iets.
En zo heb je er tien, twee handen vol en je hebt je handen er vol aan, leefregels om het leven goed te maken, goed te houden voor iedereen.
Kern is je bent een bevrijd mens, je mag in alle vrijheid leven, dus lever je zelf niet zomaar uit aan de afgoden van deze tijd.
In de tijd van de Bijbel staat de woestijn symbool voor chaos, voor honger en dood, voor eenzaamheid. Ook in je eigen leven ervaar je soms woestijn…
chaos, je gedachten draaien overuren, piekeren, tobben…
Of gezapigheid, is dit het nu, je leven, je huwelijk is sleur geworden, of het gifgroene monster van de jaloezie komt steeds weer naar boven, die ander die steeds in je gedachten is, of je hebzucht…of je voelt je eenzaam, alleen…..
Op al die momenten ben je extra kwetsbaar en ligt de duivel, de verleider op de loer en wordt er een wig gedreven tussen jou en je vertrouwen in God en in de ander…
Dat probeert de duivel bij Jezus ook, in het verlangen naar voedsel, Jezus had honger, de eerste verzoeking, in de zucht naar macht, de tweede verzoeking, één knieval en dit alles behoort jou toe en in de onaantastbaarheid, in het als God willen zijn, in het jezelf wel heel belangrijk vinden, in het ikke, ikke, ikke, spring van het dak van de tempel, de derde verzoeking, engelen zullen je opvangen.
Jezus weerstaat de verzoekingen, de verleidingen en wij?
Laten we God blijven bidden dat we niet, niet teveel, in verzoeking raken, leid ons niet in verzoeking is een van de beden van het Onze Vader. Dat we het geloof, het vertrouwen vast weten te houden, levend weten te houden ook in tijden van woestijn.
Hoe?, samen zingen, samen bidden, samen in gesprek gaan, samen gaat het vaak beter. En als samen er niet meer is, niet meer zo makkelijk is, dan moet het alleen, of met mensen die je vertrouwt, deel je zorgen, je vragen, krop het niet teveel alleen op. Blijf in contact met God en met elkaar. Kijk met een kritische blik naar deze wereld, let op de goden van deze tijd, lever je niet over aan hun slavernij.
Je bent geschapen met een eigen verantwoordelijkheid, je hebt een keuze, blijf kiezen voor de God die bevrijdt.
Of met woorden uit ons slotlied:
Geen duister zal je overvallen
er is een licht dat eeuwig brandt.
Duizenden doden kunnen vallen, -
jij blijft geschreven in Gods hand.
God is een schild voor zijn getrouwen
die leven van geloof alleen.
Hij zal een nieuwe hemel bouwen
van liefde om hun tranen heen.
Amen.
|
06-07-2025
om
10 uur
